Kiedy siedmiolatek rozpoczyna naukę w szkole, pragnieniem rodziców jest, by ich dziecko polubiło szkołę i było dobrym uczniem. Ażeby tak mogło się stać konieczne jest uświadomienie sobie, że pomimo najlepszej pracy nauczyciela, bez pomocy rodziców szanse na osiągnięcie sukcesu przez rozpoczynające naukę dziecko są małe.
Najważniejszym zadaniem, jakie stoi przed rodzicami pierwszoklasistów jest wdrażanie dziecka do obowiązkowości i systematycznej pracy, której efekty będzie można obserwować niebawem.
Dziecko rozpoczynające naukę nie ma jeszcze nawyku uczenia się samodzielnie ani w szkole, ani tym bardziej w domu. Do takiej pracy trzeba je stopniowo przygotować. W szkole robią to nauczyciele, a w domu obowiązek przejmują rodzice. Jak to zrobić?
Dobrze jest, gdy nasz pierwszoklasista ma swoje wydzielone miejsce pracy w domu. Niezależnie czasami od warunków mieszkaniowych dziecko powinno mieć swój stolik, szafkę lub półeczkę gdzie będzie układało w uporządkowany sposób swoje podręczniki, zeszyty i inne przybory szkolne. Należy przy tym pamiętać, aby miejsce to było dobrze oświetlone. Dziecko w młodszym wieku szkolnym nie powinno uczyć się w zbyt późnych godzinach. Według powszechnie uznanych opinii, najlepiej umysłowo pracuje się od godziny 8.00 do godziny 11.00, zaś popołudniu od godziny 15.00 do 17.00.
Konsekwentne przestrzeganie godzin przeznaczonych na naukę domową jest gwarancją, że w przyszłości nasze dzieci dobrze będą planowały swój czas i potrafiły racjonalnie go wykorzystać.
Nie należy zapominać, że dziecko w młodszym wieku szkolnym ma ograniczone możliwości koncentracji, dlatego też w trakcie nauki domowej potrzebny jest kilkuminutowy odpoczynek. Zanim nastąpi przerwa, dziecko zawsze musi zakończyć rozpoczętą pracę lub jej etap np. przeczytać do końca czytankę.
Dzieci w młodszym wieku szkolnym nie potrafią początkowo sprostać wszystkim obowiązkom szkolnym. Pomoc rodziców daje im poczucie bezpieczeństwa, a także poczucie zadowolenia i radości, jeżeli rodzice dostrzegają jego wysiłki i chwalą je. Dziecko wykonując swoje szkolne obowiązki musi być przekonane, że to, co robi jest ważne i potrzebne.
Pomoc rodziców nie powinna polegać na wyręczaniu swoich pociech. Wykonywanie zadań domowych za dziecko jest szkodliwe, gdyż hamuje samodzielność dziecka i przyzwyczaja je do unikania większego wysiłku, a co za tym idzie nie pomaga w utrwalaniu przez dziecko nowych wiadomości i umiejętności.
Przed przystąpieniem do odrabiania pracy domowej ważna jest rozmowa z dzieckiem na temat tego, czego uczyło się w danym dniu w szkole.
Należy zapytać o to, czego nowego dziecko dowiedziało się na kolejnych lekcjach. Pytania tego typu ułatwiają dziecku przypomnienie sobie ważnych informacji usłyszanych na lekcji oraz tego co zostało zadane jako praca domowa.
Ważne jest, aby dziecko pracowało samodzielnie. Przed przystąpieniem do pracy rodzic powinien upewnić się czy wszystko jest dla dziecka zrozumiałe i czy dziecko wie co ma robić.
Rodzic powinien zawsze być w pobliżu i czuwać nad prawidłowym przebiegiem odrabiania lekcji. Najlepsza pomoc rodzica to dyskretne naprowadzanie dziecka zmuszając je tym samem do samodzielnego myślenia.
Język polski odgrywa w nauczaniu początkowym dominującą rolę, bowiem dalsze zdobywanie wiedzy przez dziecko uzależnione jest od opanowania sprawności w czytaniu i pisaniu. Czytanie jest umiejętnością bardzo ważną. Dzięki niej dziecko będzie mogło samodzielnie korzystać z nowego źródła wiedzy, jakim jest książka.
Opanowanie płynnego czytania wymaga bardzo dużego nakładu pracy i wielu różnych ćwiczeń. Rodzice mogą pomóc dziecku w przezwyciężaniu tych trudności. Wspólne czytanie lub czytanie na zmianę z dzieckiem sprawi, że ćwiczenia w czytaniu będą dla dziecka ciekawsze. Szczególną uwagę powinni rodzice zwrócić na czytanie ze zrozumieniem. Zachęcam, więc do rozmowy z dzieckiem na temat przeczytanej lektury lub czytanki. Rozmowa z dzieckiem na temat przeczytanych lektur ma także duże znaczenie wychowawcze.
Szkolna nauka języka polskiego, stawia przed dzieckiem również wymagania poprawnego pisania. Wczesne korzystanie przez dziecko ze słowniczka ortograficznego podczas odrabianie pracy domowej jest bardzo cenne, pomaga bowiem utrwalić dziecku prawidłowe wzorce pisowni wyrazów trudnych.
Częstym błędem popełnianym przez rodziców są dyktanda, które niejednokrotnie przyczyniają się do utrwalania błędów w pisowni. O wiele lepszym sposobem jest pisanie tekstu z pamięci, który wcześniej dziecko utrwaliło sobie wzrokowo.
Dzieci w klasach I – III nie powinny zbyt długo pracować nad lekcjami w domu. Najlepiej, gdy czas pracy waha się od 30 minut do 1,5 godziny z kilkuminutowymi przerwami.
Zdarza się czasem, że wskutek nieharmonijnego rozwoju funkcji intelektualnych biorących udział w uczeniu się dziecko mimo systematycznej pracy w domu nie osiąga współmiernych do wysiłku wyników w nauce. Jeśli niepowodzenia utrzymują się wtedy najlepiej poradzić się specjalisty, który ukierunkuje pracę rodziców i nauczycieli tak, aby stworzyć dziecku optymalne warunki rozwoju.
Opracowała Joanna Serafin – pedagog